چگونه یک مقاله علمی را خلاصه کنیم؟
خلاصه نویسی یک مقاله علمی فرایند برجستهسازی و ارائه مروری متمرکز از یک پژوهش کامل است که پس از بررسی دقیق کارشناسان در یک نشریه علمی منتشر شده است. خلاصه یک مقاله علمی، تفسیر تشریحی کوتاهی از مقاله در اختیار خوانندگان بالقوه قرار میدهد، که به بینشی از تمرکز مقاله منجر می شود. نگارش و خلاصه کردن مقاله های علمی یکی از وظایف معمول دانشجویان و دستیاران پژوهشی است. شما میتوانید مطالعه موثر مقالات با هدف خلاصه نویسی، طرح ریزی یک خلاصه موفق و نگارش نهایی آن را بیاموزید.
بخش اول : مطالعه مقاله
۱-۱. چکیده مقاله را مطالعه کنید
چکیدهها پاراگرافهای کوتاهی هستند که توسط نویسنده مقاله نوشته میشوند تا خلاصهای از مقاله را ارائه دهند. چکیدهها در اغلب ژورنالهای آکادمیک وجود دارند و غالبا از ۱۰۰ الی ۲۰۰ کلمه بیشتر نیستند. چکیده خلاصه کوتاهی از متن مقاله ارائه میکند که بیانگر نکات برجسته و مهم مطالعه علمی هستند.
- هدف یک چکیده این است که محقق را قادر سازد به سرعت یک ژورنال را مرور کند و ببیند که آیا مقالات پژوهشی پیش رو مناسب کار او هستند یا خیر. اگر شما در حال جمع آوری تحقیقات مرتبط با پاسخ دستگاه ایمنی جوندگان هستید باید در ۱۰۰ کلمه نه تنها بفهمید تحقیق در حوزه مطالعه شما است، بلکه نتیجه گیری آن از یافتههای شخصی شما پشتیبانی میکند یا با آن متفاوت است.
- به خاطر داشته باشید که چکیده و خلاصه مقاله ۲ چیز متفاوت هستند، در نتیجه یک خلاصه که دقیقا مشابه چکیده مقاله باشد، خلاصه فقیری است. یک چکیده بسیار فشرده است و نمیتواند در سطحی مشابه خلاصه مقاله، در مورد تحقیق و نتیجه گیری آن اطلاعات ارائه کند.
۱-۲. محتوای تحقیق را درک کنید
مطمئن شوید میدانید نویسندگان مقاله مشخصا روی چه چیزی بحث میکنند و یا چه چیزی را تجزیه و تحلیل میکنند، چرا موضوع یا تحقیق مذکور مهم است و آیا تحقیق در پاسخ به مقاله ای دیگر در این موضوع (مبحث) نوشته شده است یا خیر و غیره. بدین وسیله شما یاد میگیرید در خلاصه خود چه استدلالهایی، چه نقل قولهایی و چه دادههایی را باید انتخاب و تحلیل کنید.
۱-۳. بروید سراغ نتیجهگیری
به سراغ نتیجهگیری بروید و ببینید تحقیق موردنظر به کجا ختم میشود تا در مورد موضوع درک بهتری پیدا کنید و بفهمید استدلالها و کلیات پیچیده به چه چیزی منجر میشود. اگر نتیجهگیری نویسنده را ابتدا بخوانید درک مطالب ساده تر خواهد بود.
- شما همچنان نیازدارید بعد از مطالعه نتیجهگیری برگردید و کل مقاله را مطالعه کنید، اما تنها زمانی که پس از خواندن نتایج، مقاله را همچنان مفید دانستید. برای مثال اگر شما دنبال جمعآوری پژوهشهای گذشته هستید، زمانی که به دنبال نظرات مخالف هستید، ممکن است نیازی به خلاصه کردن منابعی که از یافتههای شما حمایت میکنند نداشته باشید.
۱-۴. استدلال اصلی و موقعیت مقاله را شناسایی کنید
برای اجتناب از اینکه کل مقاله را دوباره مطالعه کنید تا ایده اصلی آن را به خاطر آورید، مطمئن شوید بار اول آن را به خوبی درک کردهاید. همان لحظه که مطالعه میکنید، ایدههای اصلی را هایلایت کنید و یا زیر آن خط بکشید.
- توجه ویژه ای به پاراگراف اول یا دو پاراگراف اول مقاله داشته باشید. اینجا مکانی است که به احتمال زیاد نویسنده نظریه خود برای کل مقاله را مطرح میکند. مشخص کنید نظریه چیست و استدلال اصلی و ایده ای را که نویسنده یا نویسندگان مقاله در طی تحقیق به دنبال اثبات آن هستند را مشخص کنید.
- دنبال کلماتی مانند فرضیه، نتایج، معمولا، به طور کلی و به وضوح باشید تا شما را در یافتن اینکه کدام جمله نظریه است کمک کنند. (hypothesis, results, typically, generally, clearly)
- استدلال اصلی تحقیق را هایلایت کنید، زیرش خط بکشید و یا در حاشیه مقاله یادداشت کنید. بر روی این نکته مهم تمرکز کنید تا بتوانید باقی مقاله را به ایده اصلی مرتبط کنید و کارکرد آن را کنار هم ببینید.
- در علوم انسانی، اغلب دریافت یک نظریه واضح و مختصر برای برای یک مقاله سخت تر است چرا که اغلب در مورد ایدههای انتزاعی و پیچیده است (مانند کلاس در شعر پست مدرن یا فیلم فمنیست). اگر واضح نبود، سعی کنید ایدههای نویسندگان و اینکه سعی دارند چه چیزی را توسط تحلیل خود اثبات کنند را به بهترین شکلی که میتوانید درک کنید، برای خود شرح دهید.
۱-۵. مرور استدلال
به مطالعه سایر بخشهای متنوع مقاله ادامه دهید و نکات اصلی که توسط نویسندگان بحث شده را هایلایت کنید. بر روی مفاهیم کلیدی و ایدههایی که مطرح شده اند تمرکز کنید، ضمن تلاش برای مرتبط کردن آنها به ایده اصلی که توسط نویسندگان در ابتدای مقاله مطرح شد.
- حوزههای مختلف تمرکز در یک مقاله علمی با عناوین زیربخشها مشخص میشوند که یک مرحله خاص از توسعه طی دوره مطالعه پژوهشی را هدف قرار میدهد. عناوین این زیربخشها معمولا توپر (Bold) و با فونتی بزرگتر از باقی متن هستند.
- به خاطر داشته باشد مجلات علمی اغلب خشک و کسل کننده هستند. آیا واقعا لازم است تمام ۵۰۰ کلمه نویسنده در اثبات فرمولهای مورد استفاده در راه حل تغذیه غورباقهها با گلیسرین را بخوانید؟ شاید، اما احتمالا خیر. معمولا لازم نیست مقالات پژوهشی را کلمه به کلمه بخوانید، مادامی که در حال انتخاب (جدا کردن) ایده اصلی هستید و محتوا در درجه اول اهمیت قرار دارد.
۱-۶. هنگام مطالعه نتبرداری کنید
هنگامی که در حال تحقیق و جمعآوری اطلاعات از مقالات علمی هستید، نکته کلیدی بازدهی است. همچنانکه اطلاعات مقاله را بررسی میکنید به صورت فعالانه مطالعه کنید. با تمرکز بر عناوین زیربخشها، هر بخش مجزا از مقاله را هایلایت کنید یا دورش خط بکشید. این بخشها اغلب شامل مقدمه، روش شناسی، نتایج و یک نتیجه گیری به اضافه لیستی از منابع میشوند.
بخش دوم : طراحی پیشنویس
۲-۱. توضیح مختصری از پژوهش را بنویسید
در یک نگارش آزاد، آنچه را فهمیده اید شرح دهید ، مراحل انجام شده از ابتدای کار تا حصول نتیجه را بنویسید، روششناسی مقاله و نوع مطالعه انجام شده را شرح دهید. نیاز نیست خیلی وارد جزئیات شوید. این همان چیزی است که خلاصه واقعی باید باشد. وقتی برای نخستین بار شروع میکنید مفید خواهد بود که فیلتر ذهن خود را خاموش کنید و فقط به سرعت هرچه در مورد مقاله به خاطر دارید را بنویسید. این به شما در کشف نکات مهم لازم برای خلاصه نویسی کمک میکند.
۲-۲. تصمیم بگیرید کدام جنبههای مقاله بیشترین اهمیت را دارد
ممکن است به اینها به عنوان ایدههای حمایتی اصلی، یا بخشهای مقاله اشاره کنید. در حالی که ممکن است اینها به وضوح با زیرعنوانها مشخص شوند، ممکن است برای یافتن آنها نیاز به تلاش بیشتری باشد. هر نکته مهمی که در حمایت از استدلال اصلی نویسنده استفاده شده است، باید در خلاصه آورده شود.
- مطابق با تحقیق ممکن است بخواهید پیشینه نظری تحقیق یا فرضهای محققان را شرح دهید. در نگارش علمی، مهم است که به طور واضح فرضیههایی را که محققین پیش از انجام تحقیق مشخص کردهاند را به خوبی رویههای مورد استفاده در ادامه پروژه خلاصه کنید. نتایج آماری را به طور مختصر خلاصه کنید و تفسیرهای ابتدایی از دادهها را در خلاصه خود بیاورید.
- در مقالات علوم انسانی، معمولا خوب است که فرضیات اساسی و مکتبهای فکری هریک از نویسندگان را در کنار مثالها و ایدههای آورده شده در سراسر مقاله خلاصه کنید.
۲-۳. کلمات کلیدی (کلیدواژهها) برای استفاده در خلاصه را شناسایی کنید
مطمئن شوید که تمام کلمات کلیدی مورد استفاده در مقاله به خلاصه شما راه یابند. هر کلمه یا اصطلاح ابداع شده توسط نویسنده باید در خلاصه آورده شده و مورد بحث قرار گیرد.
۲-۴. هدفتان اختصار باشد
خلاصه مقالات به هیچ وجه نیاز نیست به بلندی مقاله اصلی باشند. هدف خلاصه نویسی ارائه توصیفی فشرده اما مستقل از تحقیق، چه برای جمع آوری تحقیقات اولیه و چه به منظور درک مجدد اطلاعات در آینده طی فرایند تحقیق است.
- به عنوان یک قانون عمومی نشانهگذاری، برای اغلب مقالات علمی میتوانید در ازای هر نکته کلیدی یک پاراگراف بنویسید که به بیش از ۵۰۰ الی ۱۰۰۰ کلمه ختم نشود. برای اغلب خلاصههای ژورنالها میتوانید چند پاراگراف کوتاه بنویسید که هر کدام یک بخش از مقاله علمی را خلاصه کنند.
بخش سوم : نگارش خلاصه مقاله
۳-۱. با تعریف پرسش تحقیق شروع کنید
در ابتدای مقاله، احتمالا در مقدمه، نویسندگان باید پیرامون تمرکز مطالعه تحقیقاتی و اینکه اهداف موردنظر برای انجام تحقیق چیست بحث کنند. اینجا جایی است که خلاصه شما باید آغاز شود. با بیان خود، استدلال اصلی را که نویسندگان امیدوارند با تحقیق خود آن را اثبات کنند، شرح دهید.
- در مقالات علمی، معمولا مقدمه ای وجود دارد که سابقه مطالعه یا آزمایش را ارائه میکند و به شما چیز زیادی برای خلاصه کردن ارائه نمیکند. این بخش با توسعه پرسش تحقیق و روند آزمایش دنبال میشود، با این حال نکته کلیدی در تعیین محتوای ادامه مقاله است.
۳-۲. پیرامون روششناسی مورد استفاده نویسندگان مقاله بحث کنید
این بخش پیرامون ابزارهای تحقیق و روشهای مورداستفاده در پژوهش بحث میکند. به بیان دیگر شما باید خلاصه کنید که چگونه نویسندگان یا محققان توسط تحقیق دست اول یا جمع آوری دادهها به نتایج مقاله رسیده اند.
- معمولا نیاز نیست جزئیات فرایند آزمایش به تمامی در خلاصه آورده شود. تنها کافی است در حد ایدهای پیرامون چگونگی رسیدگی و پاسخگویی به پرسش تحقیق خلاصه شود. خروجی مطالعه معمولا دادههای پردازش شده خواهد بود که گاهی با دادههای خام و یا نیمه پردازش شده همراه میشود. تنها دادههای پردازش شده باید در خلاصه آورده شوند.
۳-۳. نتایج را شرح دهید
یکی از مهم ترین بخشهای خلاصه باید شرح دهد که نویسندگان مقاله به چه چیزی به عنوان نتیجه کار خود رسیدهاند؟ آیا نویسندگان موفق بودند و به اهداف پژوهش خود دست یافتند؟ چه نتیجه ای از این تحقیق گرفتهاند؟ پیامدهای این تحقیق، آنچنان که شرح آن در مقاله آمده چیست؟
- مطمئن شوید که خلاصه شما پرسش پژوهش، نتایج/نتیجه گیری، و اینکه چگونه این نتایج حاصل شدهاند را دربرگیرد. اینها بخشهای حیاتی مقاله هستند و نباید حذف شوند.
۳-۴. ایدههای اصلی ارائه شده در مقاله را مرتبط کنید
در برخی از مقالات، نمایش چگونگی توسعه ارتباط میان ایدههای ارائه شده توسط نویسنده طی مقاله اهمیت دارد. هدف اصلی خلاصه نویسی ارائه شرح مختصری از نکات اصلی نویسندگان به خواننده و برجسته سازی اینکه شما آن استدلالها را درک کردهاید و به زبان خود آنها را شرح دادهاید است. پر کردن جاهای خالی و مفروضات، به شفافسازی تحقیق و تهیه خلاصه مختصر از آن کمک میکند.
- این مسئله گاهی در برخورد با مقالات علوم انسانی مهمتر است. برای مثال، ممکن است درک عمیق استدلالها پیرامون ارتباط George Herbert (شاعر) با الهیات توسط خلاصههای عادی بیشتر، مفید باشد:
“نویسنده به دنبال انسانی کردن هربرت توسط بحث پیرامون کارهای روزانه او، در تضاد با فلسفه اوست.”
۳-۵. نتیجه گیری شخصی خود را نیاورید
یک خلاصه از یک مقاله نباید ویراستاری شود و یا تفسیرهای شخصی شما از دادهها را ارئه دهد، مگر اینکه صراحتا به عنوان بخشی از وظیفه شما ذکر شده باشد. به طور کلی، دیدگاه خلاصه مقاله، خلاصه کردن دیدگاه نویسندگان است، نه ارائه اضافات یا تحلیلهای شما. درک این امر ممکن است در ابتدا برای برخی از نویسندگان کم تجربه دشوار باشد، اما به خاطر داشته باشید که “من” را از خلاصه نویسی دور نگه دارید.
۳-۶. از درج نقل قول مستقیم از متن مقاله علمی اجتناب کنید
نقل قولها اغلب در نگارش مقاله کلاسی یا مقاله دانشگاهی کاربرد دارند و در خلاصه نویسی مقالات علمی اهمیت چندانی ندارند. هنگام نگارش خلاصه مقالات علمی بر روی تفسیر ایدهها تمرکز بیشتری داشته باشید بدون اینکه تمرکزتان را از معنی آنها و محتوای موردنظر از دست بدهید.
۳-۷. از زمان حال استفاده کنید
هنگام بحث بر روی محتوای یک مقاله علمی همیشه از زمان حال استفاده کنید. این امر به شما کمک میکند یک ساختار گرامری موازی را در سرتاسر مقاله حفظ کنید.
۳-۸. پیش نویس خود را مورد بازبینی قرار دهید
نگارش خوب در بازبینی و تجدیدنظر اتفاق میافتد. برگردید و تمرکز و محتوای آنچه نوشته اید را به منظور بررسی مطابقت با محتوای مقاله بازبینی کنید. یک مقاله علمی که به خوبی خلاصه شده است مروری کوتاه در اختیار خوانندگان بالقوه قرار میدهد، که هنگامی که در حال جستجو و مرور اطلاعات تخصصی پیرامون یک موضوع معین هستند، اهمیت دارد.